Beyninizi nasıl eğitirsiniz? – Çocuklar İçin Anda Kalma Rehberi

Mutlu olmanın tam olarak ne anlama geldiği konusunda çoğu zaman yanlış düşüncelere kapılabiliyoruz. Birlikte çalıştığım ebeveynler arasında, mutluluğun çocuğun hiç zorlukla karşılaşmaması anlamına geldiğini düşünenlere rastladım. Bu ebeveynler çoğu zaman çocuklarını üzüntü, endişe, öfke, korku gibi, mutlulukla örtüşmediğine inandıkları duygulardan korumaya çalışıyorlar. Ancak mutluluk, zor duygular yaşamamak anlamına gelmez. Nihai bir amaçtan ziyade hayat yolunda ilerleme biçimimizdir. Bu yol, tüm duyguları ve pek çok mücadeleyi içerir ki bu da insan olmanın bir parçasıdır. Tıpkı bizler gibi, çocuklarımız da zor anlar yaşamadan bu yolu yürümeyecekler. Bizlerin görevi, onların zorluklarla baş etmek için ihtiyaç duyacakları becerileri geliştirmelerine destek olurken çevrelerindeki ve kendi içlerindeki iyiye gözlerini açmalarını sağlamaktır.

Peki mutluluk nasıl yeşertilir? Nörobilimci ve yazar Rick Hanson’ı beynin “olumsuz düşünme yanlılığı” hakkındaki konuşmasını dinlemek, kendi iyilik halimde bir dönüm noktasıydı. Bu sayede beynimizin nasıl çalıştığını ve bunun etkisinin ne olduğunu, çok daha iyi kavramaya başladım. Olumsuz olanı hemen fark ediyor, ve ona olumlu olandan daha fazla tutunuyoruz. Beynimiz varsayılan mod ağı sayesinde sorun taraması bile gerçekleştiriyor. Mutlu olmaya yatkın olmadığımızı görmek, beni bunun hakkında ne yapılabileceğini düşünmeye sevk etti. İyi haberse, beynimizin nöroplastisitesi, yani değişme ve adapte olma özelliği sayesinde, yapılabilecek çok şey var.

Kendi yaşantımda ve başkalarıyla yürüttüğüm çalışmalarda, anda kaldığımızda, ve dolaşan zihnimizin çoğu zaman olumsuz düşünme yanlılığının hakim olduğu hikayelerine kendimizi kaptırmadığımızda, daha mutlu olduğumuzu gördüm. Araştırmalar da bunu destekliyor; mutluluk içinde bulunulan anda deneyimlenebiliyor. Çocukların anda kalmasına yardımcı olmak, mutlulukları için güçlü bir araç olabilir ve aynı zamanda sinir sistemlerini de yatıştırır. Mindful olduğumuzda, hayatın içinde bulunduğumuz anında varızdır ve deneyimimizi ilgi ve şefkatle karşılarız.

Yetişkinler hakkında bir çift söz!

Çocuklarımızın iyilik haline destek olmanın en iyi yolu, kendi iyilik halimizden geçer. Anda olmayı daha çok başardığınızda, hayatın iniş çıkışlarıyla baş etme kapasitenizi geliştirdiğinizde, ve çevrenizde daha fazla sevinç ve kolaylık görebildiğinizde, bu onlara da yansıyacak. Sizin etrafınızdaki iyiliği görme ve kabul etme haliniz, onların mutluluklarını yeşertmek için ihtiyaç duydukları güneş ışığını sağlar. Özellikle gün içinde bu anları onlarla paylaştığınızda…

Nasıl yapıyoruz?

Aşağıdaki pratikleri çocuklarınızla deneyimlerken lütfen ağır adımlarla ilerleyin. Burada yaptığımız, sadece tohumlar serpmek. Çocukların içsel deneyimlerine ilgi ve merak duymalarını istiyoruz, o nedenle yavaş ve oyunu elden bırakmadan ilerleyin. Bir pratiği, hiçbir zaman duygusal bir zorluğun ortasındayken ilk kez tanıtmayın. Çocuklar büyük duygular deneyimlerken, beynin akıl yürütmeyi destekleyen bölümü devre dışı olur. Bu yeni bir bağlantı kurma biçimini deneyimlemek için doğru zaman değildir. Biz onlara beceri kazandırmak ve bolca pratik alanı sağlamak istiyoruz ki ileride, en çok ihtiyaç duydukları anlarda, kullanabilsinler.

Mindfulness – Ana geri dönmesi için beyninizi eğitin:

1. BEŞ NEFES – Çocuklara bir ellerini parmaklarını açarak havaya kaldırmalarını, diğer ellerinin işaret parmağını da açık parmaklarının etrafında dolaştırmalarını isteyin. Parmağın bir kenarından yukarı çıkarken nefes almalarını, diğer kenarından aşağıya inerken nefes vermelerini isteyin. Bunu yaparken (sesli ya da içlerinden) söyleyebilecekleri kelimeler de seçebilirler. Örneğin yukarı çıkarken sakin, aşağı inerken sağlam diyebilirler. Onlara yardımcı olacak kelimeleri kendileri seçebilirler; örneğin sakin, berrak, sağlam, güçlü, huzurlu, rahat…

2. KARIN NEFESİ – Çocuklara nefes aldıklarında karınlarının biraz büyüdüğünü, nefes verdiklerinde de biraz küçüldüğünü açıklayın. Bunun için yardımcı araç olarak Hoberman Küresi (nefes topu) kullanabilir, ya da ellerinizle büyüyüp küçülen hayali bir topu gösterebilirsiniz. Bir diğer seçenek de çocukların sırtüstü yatmalarını sağlayarak karınlarının üzerine küçük bir oyuncak, pelüş hayvan, ya da boyanmış bir taş bile koymak olabilir. Nefes aldıklarında nesnenin yükseldiğini, nefes verdiklerinde alçaldığını görecekler. Yardımcı oyuncaklarını uykuya gönderir gibi…

3. DİNLEME PRATİĞİ – Çocuğunuz bundan rahatsız olmuyorsa gözlerini kapatmasını isteyin. Bir süre tanıyın ve etrafta duydukları tüm sesleri fark etmelerini isteyin. Önce bulunduğunuz odanın dışındaki sesleri, ardından içerideki sesleri, son olarak da hepsini birden dinlemeleri için onları yönlendirebilirsiniz. Böylece dikkatleri yer değiştirirken seslere odaklı kalmayı pratiklemelerine yardımcı olursunuz.

Çocuğunuzla birlikte ana geri dönmeyi pratiklerken, mutluluk tohumlarını sularsınız. Anın sağlam ve stabil halinde sakince kalmak, çocuğunuzun anın tadını çıkarmasına ve sinir sistemini yatıştırmasına yardımcı olur.

Bu yazının ikinci bölümünde Wendy, mutluluğu yeşertmek için hayatın kendisinin getirdiği zorluklarla baş etmek konusunda çocuklara nasıl destek olabileceğinizi paylaşacak.

Yazarın kaleme aldığı diğer yazılar ve kitapları için web sitesini ziyaret etmeyi unutmayın. https://www.wendyoleary.com/