Empatik ve Öz Güvenli Çocuklar Yetiştirmek İçin 3 İpucu
Çocuklarımızın öz güven gelişimini desteklemek için İçindeki Gücü Göster (IG: @icindekigucugoster) ile hazırladığımız içerik serisinin ilk iki yazısına buradan ulaşabilirsiniz.
Bu yazıyla, çocukların iç dünyalarındaki süper gücü keşfetmelerine yardımcı olacak bir beceriden, empatiden yararlanmaya devam ediyoruz.
Empati, sadece başkalarının duygularını daha iyi anlamıza yardımcı olmaz, aynı zamanda çocukların öz güvenlerini geliştirmelerine de büyük katkı sağlar. Peki, empatik ve öz güvenli çocuklar yetiştirmek için neler yapabiliriz? Hadi, birlikte keşfedelim.
1- Duyguları Tanımlayın ve Konuşun
Çocuklarınıza duygularını tanımlamayı ve ifade etmeyi öğretin. Aşağıdaki soru örnekleri, onların kendi duygularını anlamalarına ve başkalarının duygularını tanımalarına yardımcı olmak için harika bir başlangıç olabilir:
Mutluluk: “Bu hafta seni en çok ne mutlu etti?”
Üzüntü: “Bugün seni üzen bir şey oldu mu?”
Heyecan: “Yarın için heyecanlandığın bir şey var mı?”
Merak: “Bugün okulda seni en çok ne meraklandırdı?”
Rahatlama: “Bugün kendini en rahat hissettiğin an ne zamandı?”
Bu tür sorular, çocukların duygusal farkındalıklarını artırır ve onlara duygularını tanımlama ve ifade etme konusunda yardımcı olur. Ayrıca, bu sorular çocukların günlük yaşantılarındaki duygusal deneyimlerini paylaşmaları için güvenli bir alan yaratır.
2- Empatiyi Örnekleyin
Empatiyi örneklemek, çocuklarınıza empatik olmanın neye benzediğini göstermenin en etkili yoludur. Çocuklar, ebeveynlerini ve çevrelerindeki yetişkinleri model alarak öğrenirler.
Örneğin, bir arkadaşınız zor bir zaman geçiriyorsa, onu dinleyin ve destekleyin. Çocuğunuza, “Arkadaşım üzgün olduğunda onu dinlemek ve yardımcı olmak istiyorum” diyerek duygularınızı açıklayın.
Eğer bir durumda yeterince empatik olmadığınızı düşünüyorsanız, bunu çocuğunuzla paylaşın ve nasıl daha iyi yapabileceğinizi tartışın. Örneğin, “Bugün arkadaşıma karşı daha anlayışlı olabilirdim” diyerek kendi öğrenme sürecinizi onlarla paylaşın.
Bu tür davranışlar, çocuklarınıza empatinin sadece sözlerle değil, eylemlerle de gösterilebileceğini öğretir. Empatiyi örnekleyerek, çocuklarınızın başkalarının duygularını anlamalarını ve onlara karşı duyarlı olmalarını teşvik edersiniz. Bu, onların sosyal becerilerini ve duygusal zekalarını geliştirmelerine yardımcı olur.
3- Kitaplar ve Oyunlar Üzerinden Öğretin
Empatiyi teşvik eden kitaplar okuyun veya empati gerektiren oyunlar oynayın. Bu tür etkinlikler, çocukların başkalarının yerine kendilerini koymalarını ve farklı bakış açılarını anlamalarını sağlar.
Oyun Önerisi
Duygu Taklidi adını verebileceğiniz duygu kartları oyunu, size bu konuda yardımcı olabilir:
Öncelikle mutluluk, üzüntü, korku, heyecan, öfke gibi farklı duyguları temsil eden kartlar hazırlayın. Her kartta bir duygu yazılı olur.
Oyuncular sırayla bir kart çekerler ve çektikleri duyguyu taklit etmeye çalışırlar. Örneğin, “mutluluk” kartını çeken bir çocuk, mutlu bir ifade veya mutluluğu ifade eden bir hareket yapabilir.
Diğer oyuncular, taklit edilen duyguyu tahmin etmeye çalışır. Doğru tahminler, çocukların duygusal farkındalıklarını ve ifade becerilerini gösterir.
Her duygu taklidi sonrasında, çocuklar bu duyguyu ne zaman hissettiklerini ve bu duyguyu hissederken nasıl tepkiler verdiklerini paylaşabilirler. Ayrıca, “Başkaları bu duyguyu hissederken nasıl davranabiliriz?” gibi sorularla empati kurma üzerine sohbet edebilirsiniz.
Kitap Önerisi
Kidly uygulaması içerisinde, uzmanlarca onaylanan ve derlenen “Öz Güvenini Empatiyle Geliştir” adlı okuma listesindeki kitapları, İçindeki Gücü Göster sponsorluğunda ücretsiz olarak okuyabilir ve dinleyebilirsiniz. Okuma sonrası, kitaptaki durumlar ve olaylar hakkında bir sohbet başlatabilirsiniz.
Unutmayın, empati ve öz güven birbirini besleyen iki önemli özelliktir. Çocukların bu becerileri geliştirmesine yardımcı olarak, onları daha mutlu ve başarılı bir geleceğe hazırlayabiliriz.